Srpska pravoslavna crkva (SPC) i njeni vernici dana obeležavaju Svete Ćirila i Metodija, a ovaj dan je i Dan slovenske pismenosti i kulture, kao i državni praznik koji se obeležava u Srbiji. U crkvenom kalendaru ovaj dan je označen crvenim slovom.
Sveta braća Ćirilo i Metodije su 863. godine došli u Veliku Moravsku čime je započet proces opismenjavanja slovenskih naroda. Metodije, stariji brat, rođen je oko 815. godine. Najpre je bio visoki državni činovnik, upravnik slovenske kneževine – oblasti u dolini Strume, a kasnije se povukao u manastir, zakaluđerio se i postao iguman. Mlađi brat, Konstantin, rođen je 826. ili 827. godine. Pokazao je darovitost za nauku, pa ga je carica Teodora dovela u Carigrad gde je zajedno sa budućim carom Mihailom studirao kod najboljih profesora i naučnika onog vremena. Po završetku studija bio je bibliotekar i arhivar Carigradske patrijaršije, ali je ubrzo pozvan da na Velikoj školi u Carigradu predaje filozofiju (otuda mu nadimak Filozof). Posle 40 meseci rada u Moravskoj, Ćirilo i Metodije su sa učenicima krenuli na put u Rim – verovatno radi posvećenja učenika u sveštenike. U „Žitiju Ćirilovom“ opisan je lep prijem misije u Rimu, gde je papa primio slovenske knjige i osvetio ih, a prilikom posvećenja slovenskih učenika pevana je liturgija na slovenskom jeziku. Za vreme boravka u Rimu Konstantin se razboleo. Stupivši u grčki manastir, pod monaškim imenom Ćirilo, umro je 14. februara 869. godine. Posle Ćirilove smrti, Metodije odlazi u Panoniju, kod kneza Kocelja, a 870. biva postavljen za panonsko-moravskog arhiepiskopa. Ovo je naišlo na otpor nemačkih biskupa koji su na prevaru zatvorili Metodija, koji je nakon četiri godine tamnovanja oslobođen na nagovor pape Jovana VIII. Učenici Ćirila i Metodija bivaju prognani i prodavani. Metodije je umro 6. aprila 885. godine, nakon čega se menja odnos pape prema slovenskom bogosluženju, a učenici Ćirila i Metodija bivaju zatvoreni, prodavani kao roblje i zlostavljani.
Prognani iz Moravske, učenici Ćirila i Metodija stvorili su najjače žarište staroslovenske pismenosti u Makedoniji kod Ohridskog jezera. Na čelu razvoja slovenske pismenosti našli su se Kliment i Naum. Tu je osnovan niz manastira i škola u kojima je negovana tradicija Ćirila i Metodija u pogledu jezika i pisma. Staroslovenski jezik, kojim se u ono vreme govorilo, prvi je i najstariji pisani (književni) jezik Slovena. Nastanak prvih knjiga vezan je za misionarski rad braće Konstantina (Ćirila) i Metodija među moravsko-panonskim Slovenima. Prve knjige napisane staroslovenskim jezikom bili su prevodi hrišćanskih tekstova sa grčkog jezika. Šireći pismenost među Slovenima Ćirilo i Metodije radili su i na uvođenju slovenskog bogosluženja, kao i na organizovanju nacionalne crkve.
Narodna verovanja kažu da na današnji dan ne valja prati veš, usisavati po kući, niti raditi bilo kakve teške poslove. Dobro je na današnji dan da učenici i studenti čitaju knjige, kako bi dobro učili tokom cele godine.
