Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici danas slave Svetog Nikolu, zaštitnika putnika, moreplovaca i dece.
Kod čitavog hrišćanskog sveta Sveti Nikola se poštuje kao veliki čudotvorac. Sveti Nikola je najčešća krsna slava kod Srba, pa se smatra da polovina Srba slavi Svetog Nikolu kao krsnu slavu, dok druga polovina ide u goste. Svetog Nikolu su ljudi još tokom njegovog života, zbog izuzetne ličnosti i duhovnosti, smatrali svetiteljem. Pomagao je narod, širio veru, pravdu i milosrđe, donosio utehu, mir i dobru volju. Dobra dela činio je tajno. Zamonašio se i čitavo bogatstvo, nasleđeno od roditelja, razdelio je siromašnima, starima i nemoćnima. Rođen je u vreme rimskog cara Valerijana u gradu Patara u Maloj Aziji u luci na mediteranskoj obali današnje Turske, 280. godine, a upokojio se 345. godine. 6. decembra, (19. decembra).
Spomen na dan upokojenja Svetog Nikole slavi se 19. decembra, po novom ili 6. decembra, po starom kalendaru i taj dan se zove zimski Sveti Nikola, dok se 22. maja – 9. maja, slavi letnji Sveti Nikola u znak zahvalnosti radi prenosa moštiju u Bari. Sveti Nikola je hramovna i manastirska slava Srpske pravoslavne crkve, a posvećeno mu je više od 600 crkava. Pada u vreme Božićnog posta, pa je i slavska trpeza obavezno posna. Nekada se na svim hrišćanskim brodovima nalazila ikona Svetog Nikole, a on se posebno praznovao duž Jadranskog i Sredozemnog mora, gde je bio običaj da se na taj dan ne isplovljava, a brodovi na pučini usidre i plovidbu nastave sutradan. Zaštitnik je mnogih gradova i luka posebno u Grčkoj i Italiji. U grčkom folkloru Sveti Nikola opisan je kao „gospodar mora“. U modernoj Grčkoj i Srbiji jedan je od najpoštovanijih svetitelja. Zaštitnik je države Grčke. Praznik Svetog Nikole ima danas veliki komercijalni značaj, naročito u zemljama Zapadne Evrope. Pošto je vezan za darivanje, došlo je do njegove velike popularizacije, pa se pred taj dan masovno kupuju pokloni.
