S obzirom na to da se penzija trajno umanjuje za sve koji prevremeno odu u penziju, do sada je bilo više inicijativa i sindikata i udruženja penzionera da se ti kazneni penali ukinu. Ukidanje kaznenih penala za prevremeno penzionisanje biće jedan od zahteva koji Savez samostalnih sindikata Srbije priprema tokom organizovanja prvomajskih aktivnosti.
U febuaru ove godine broj penzionera u Srbiji je 1.657.252. Prosečan iznos penzije za isti taj mesec iznosi 50.688 dinara, podaci su Fonda PIO. Pravo na starosnu penziju u 2025. mogu ostvariti muškarci sa 65 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja. Uslovi za penzionisanje žena u ovoj godini su 63 godine i deset meseci života i najmanje 15 godina staža osiguranja. I muškarci i žene stiču pravo na penziju sa 45 godina staža osiguranja, bez obzira na godine života. Uslovi za penzionisanje žena će se pomerati u smislu starosne granice, sve do 2032. godine, kada će uslov za odlazak biti izjednačen sa uslovima sticanja penzije za muškarce, a to je 65 godina života. Međutim, kada neko odluči da ode u prevremenu penziju, uslovi za muškarce i žene su isti, a to je 40 godina staža i 60 godina života. Onima koji odu u prevremenu penziju, penzija se trajno umanjuje za 0,34 odsto za svaki mesec koji nedostaje do navršenih 65 godina života, s tim da umanjenje ne može biti veće od 20,4 odsto.
U Savezu samostalnih sindikata Srbije kažu da je u planu da ponovo pripreme predlog o ukidanju kaznenih penala za prevremeno penzionisanje i da ga upute novoj vladi Đure Macuta, ali da tek predstoji konkretno formusanje tog zahteva. Duško Vuković kaže da je na sindikatima da budu uporni i da stalno insistiraju na tome jer su, naglašava, kazneni penali nepravda. On kaže da su kazneni penali nešto što je društveno neprihvatljivo jer se, navodi on, ugrožava veliki broj ljudi tako što su kažnjeni trajnim umanjenjem penzije do 20 odsto maksimalno, iako bi možda njihova dotadašnja uplata za penzijsko osiguranje omogućavala da imaju veće iznose. Ako neko sa 60 ili 61 godinom ode u penziju, onda treba gledati njegov saldo, koliko je on uplaćivao za to vreme, dve ili tri decenije radnog staža i onda da mu se izračuna penzija. Neko ko je odlučio da se preveremno penzioniše, on samog sebe kažnjava na način što zna da bi imao veći iznos penzije ako napuni 65 godina, što bi ga država još i kažnjavala na taj način što bi mu za svaku godinu radnog staža oduzimala određeni procenat od penzije.
Pravo na prevremenu starosnu penziju po Zakonu o PIO postoji od 1. januara 2015. godine, a iz godine u godinu broj korisnika prevremene starosne penzije se povećava. Prema podacima PIO fonda, ukupan broj korisnika prevremene penzije je na dan 31. decembar 2018. bio 38.652, krajem 2019. godine 47.785, krajem 2020. godine 54.230, krajem 2021. godine 62.353 i na dan 31. decembar 2022. bilo je ukupno 63.868 korisnika. I dok su sindikati i udruženja penzionera za ukidanje kaznenih penala, pojedini ekonomisti smatraju da nema razloga da se oni ukidaju je opravdano je da oni ostanu jer oni koji su otišli ranije u penziju jednostavno nešto dobiju, nešto izgube kada donesu takvu odluku. Kao jedan od argumentima za ostanak kaznenih penala za prevremeno penzionisanje je i to da će oni koji odu u penziju ranije primati penziju duže, odnosno duže će je uživati nego neko ko ode u starosnu penziju.
